Standpunt EPP-Fractie over Paraatheid: Een alarmkreet voor Europa

De PPE-Fractie verwelkomt de EU-strategie voor paraatheid van de Commissie en benadrukt de dringende behoefte aan tastbare, uitvoerbare stappen om de veerkracht en crisisparaatheid van de EU te vergroten. De EU moet dringend de civiele paraatheid op een hoger plan brengen door middel van een aanpak voor alle risico's voor de hele overheid, de hele samenleving, als integraal onderdeel van een veilig Europa. Met solidariteit als onderliggend beginsel moeten we de veerkracht versterken, burgers beschermen en de continuïteit van instellingen, markten en essentiële diensten waarborgen. Paraatheid vormt samen met defensie en veiligheid de essentiële drie-eenheid die het vermogen van de Unie ondersteunt om de soevereiniteit en territoriale integriteit van haar lidstaten, eilanden en ultraperifere regio's te beschermen en tegelijkertijd de strategische autonomie van Europa en haar rol als geopolitieke speler in een steeds uitdagender wereld te bevestigen .

Vooruitzien en anticiperen

• Gemeenschappelijke risicobeoordeling: Gezamenlijke erkenning van en inzicht in de existentiële bedreigingen voor Europa en zijn veiligheid, om zo een basis te creëren voor verantwoorde en collectieve besluitvorming.
  
• Verbeterde uitwisseling van informatie: Versterken van de communicatie tussen civiele en militaire sectoren waarbij publieke en particuliere actoren in de hele EU betrokken zijn. Versterken van de samenwerking tussen inlichtingen- en wetshandhavingsinstanties in de hele EU en verbeteren van hun respectieve gegevensuitwisseling.
  
• Noodprotocollen: Vaststellen en waarborgen van de compatibiliteit van crisisresponsprocedures binnen de EU-instellingen, de lidstaten en de kaders van de EU en de NAVO, onder meer door regelmatige gezamenlijke oefeningen en simulaties, met als leidraad het beginsel van solidariteit, wederzijds vertrouwen en nationale soevereiniteit, waarbij zelfs de meest extreme militaire noodsituaties worden bestreken. Systemen voor vroegtijdige waarschuwing: Investeren in infrastructuur en apparatuur voor vroegtijdige waarschuwing, zoals satellietbewakings- en detectiesystemen, om het hele grondgebied en de grenzen van de EU te bestrijken, met inbegrip van de ultraperifere gebieden.

Veerkracht van vitale maatschappelijke functies

• Verbetering van de aanpassing aan het klimaat: Aanpakken van de toenemende gevolgen van extreme weersomstandigheden en natuurrampen door middel van alle relevante beleidsmaatregelen en investeringen, met name in kwetsbare regio's, zoals eilanden, kustgemeenschappen en ultraperifere gebieden.
  
• Volledige handhaving van de DSA: Zorgen voor een veilige, toegankelijke en veerkrachtige online omgeving, met de nadruk op systemische risicobeoordeling en -beperking, ontwikkeling van crisisresponsmechanismen, bestrijding van desinformatie en bescherming van democratische instellingen, waaronder verkiezingen.
  
• Digitale veerkracht en cyberbeveiliging: de kritieke digitale infrastructuur van de EU beschermen en de afhankelijkheid van buitenlandse providers verminderen. Zorgen voor een veilig ecosysteem en ondersteuning voor grootschalige ontwikkeling van Europese technologieën op kritieke gebieden, zoals cloud, AI en quantumcomputing. Een EU-reservekorps voor cyberbeveiliging opzetten met deskundigen uit de publieke, private en academische sector om de lidstaten in crisissituaties te ondersteunen.
  
• Industriële veerkracht en concurrentievermogen: Zorgen voor voldoende productiecapaciteit door de veerkracht en strategische autonomie van kritieke toeleveringsketens te versterken via gecoördineerd industrieel beleid en het terugdringen van bureaucratische rompslomp. Op EU-niveau voorraden aanleggen van belangrijke componenten (zoals halfgeleiders, medische benodigdheden en zeldzame aardmetalen) en de vergunningverlening voor en investeringen in schone technologische productieclusters versnellen.
  
• Veerkracht van de ruimtevaart: Zorgen voor een snelle uitvoering van de infrastructuur voor veerkracht, interconnectiviteit en veiligheid per satelliet (IRIS2) en aardobservatie, met name met het Copernicus-programma en door ondersteuning van het Europese industriële consortium SpaceRISE. De ruimte-infrastructuur uitbreiden, met name de satellieten, en investeren in het Agentschap van de Europese Unie voor het ruimteprogramma.

Paraatheid van de bevolking

• Voorlichting over dagelijkse paraatheid en veerkracht: Bevorderen van basisvaardigheden voor burgers, zoals paraatheid in huis, eerste hulp en evacuatieplanning. Een cultuur van paraatheid in het dagelijks leven bevorderen.
  
• Effectieve communicatiestrategie: Een doeltreffende communicatiestrategie ontwikkelen om het risicobewustzijn van het publiek te verhogen, hybride dreigingen tegen te gaan en steun voor paraatheid in de hele EU-samenleving te stimuleren, alsmede een crisisbestendige communicatie-infrastructuur.
  
• Gemeenschapsopbouw en vrijwilligerswerk: Versterken van de civiele bescherming en noodhulpdiensten door ondersteuning van personeel, gezamenlijke opleidingen en oefeningen, en paraatheid op gemeenschapsniveau. Het maatschappelijk middenveld betrekken bij de planning en hun capaciteiten in kaart brengen. Een cultuur van vrijwilligerswerk bevorderen (bv. brandweer, civiele bescherming, militaire reservetroepen), onder meer door administratieve belemmeringen weg te nemen en de betrokkenheid van burgers aan te moedigen - bv. via de arbeidstijdenrichtlijn.

Civiel-militaire samenwerking

• Meer civiel-militaire samenwerking: Snellere reactie op crises, efficiënter gebruik van middelen en betere coördinatie en interoperabiliteit mogelijk maken, met inbegrip van regelmatige oefeningen.
  
• Militair Schengen: De mobiliteit van de strijdkrachten vergroten door betere coördinatie tussen de EU en de NAVO op het gebied van vervoer en logistiek, met de nadruk op infrastructuur, geharmoniseerde regels en grensoverschrijdende samenwerking. Het PESCO-programma en het komende plan van de Commissie inzake militaire mobiliteit ondersteunen.
  
• Meer financiering voor civiele en militaire defensie: Steun voor de opbouw van gezamenlijke infrastructuren, aankopen voor tweeërlei gebruik (bv. CBRN-bescherming), gedeelde O&O, strategische reserves van kritieke hulpbronnen en betere bescherming van kritieke infrastructuur.

Crisisrespons

• DG HERA versterken: zorgen voor de capaciteit om medische tegenmaatregelen aan te schaffen tegen epidemieën, CBRN-dreigingen en bioterrorisme, en een strategische EUvoorraad van dergelijke tegenmaatregelen aanhouden. Zorgen voor voldoende middelen voor DG HERA, ook voor snelle uitbetalingen in noodsituaties. Verwacht dat de komende strategieën voor het aanleggen van voorraden en medische tegenmaatregelen zullen bijdragen tot de veerkracht en paraatheid van de EU.
  
• Eerstehulpverleners: Betere samenwerking op het gebied van personeel, uitrusting en andere middelen, voortbouwend op het EU-mechanisme voor civiele bescherming.
  
• Het ECDC versterken: Met middelen en capaciteit om crisisbeheer en snelle reacties op gezondheidscrises en grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen op EU-niveau te coördineren.
  
• Aanschaf van zwaar materieel via rescEU: Uitbreiden van het reactievermogen en de voorraden van de EU bij rampen met protocollen voor binnenlandse en grensoverschrijdende nooddistributie. Zorgen voor de capaciteit voor regionale distributie van rescEU-middelen en snelle respons op gelijktijdige crises.
  
• Implementatie van IMERA: verbeteren van het beheer van kritieke verstoringen van de toeleveringsketen en zorgen voor het verkeer van goederen, diensten en mensen tijdens noodsituaties.
  
• Massale zorg en bevolkingsondersteuning: Zorgen voor gecoördineerde toegang tot noodopvang, voedsel, water, medische zorg en opsporing en ondersteuning van gezinnen. Versterking van de capaciteit op EU-niveau om ontheemde of zwaar getroffen bevolkingsgroepen bij te staan, onder meer via krachtige kanalen om mensen in crisissituaties te waarschuwen en te informeren.
  
• Medische paraatheid: De autonomie van Europa op het gebied van farmaceutische producten, kritieke geneesmiddelen en medische apparatuur vergroten door de productie en levering veilig te stellen, de afhankelijkheid van externe leveranciers te verminderen, terugkerende tekorten aan te pakken en een veerkrachtige, innovatieve gezondheidsindustrie op te bouwen die klaar is voor toekomstige crises en ervoor kan zorgen dat grensregio's en eilanden voldoende toegang hebben tot gezondheidsdiensten.

Energiezekerheid

• Bevordering van de integratie van de energie-unie: De ontwikkeling van energie-interconnecties tussen lidstaten ondersteunen en versnellen om een efficiënte en samenhangende energiemarkt op te bouwen, waardoor een stabieler energienetwerk en een veilige distributie van energiebronnen mogelijk worden en de afhankelijkheid van externe partners wordt verminderd.
  
• Beveiligen en beschermen van kritieke energie- en communicatie-infrastructuur door te zorgen voor EU-gebaseerde controle en veerkracht, met inbegrip van de reparatiecapaciteit van de EU, het verminderen van de afhankelijkheid van leveranciers van buiten de EU, en het beschermen van belangrijke activa, met inbegrip van strategische onderzeese kabels.
  
• Snellere strategische gas- en elektriciteitsinterconnectieprojecten om een einde te maken aan het energie-isolement van perifere, ultraperifere en eilandregio's van de lidstaten.
  
• Zorgen voor stabiele basislastvermogen: Vaste, regelbare elektriciteitsopwekking, waaronder kernenergie, zal samen met opslag, flexibiliteit en systeemdiensten een belangrijke rol blijven spelen voor de Europese energiezekerheid, en zorgen voor een stabiele en betrouwbare energieproductie voor zowel industrieën als consumenten.

Voedselzekerheid en -soevereiniteit

• Voedselvoorzieningszekerheid: Stroomlijnen van voedselzekerheid in landbouw-, klimaat- en milieuwetgeving en -beleid, onder meer door strategische investeringen in in de EU geproduceerde meststoffen, steun voor de binnenlandse teelt van eiwithoudende gewassen en diversificatie van diervoederbronnen. Voedselmarkten en opslagplaatsen opnemen in bredere paraatheidsstrategieën voor de hele voedselvoorzieningsketen.

Publiek-private samenwerking

• Flexibele overheidsopdrachten: Aanpassen van de aanbestedingsregels om te zorgen voor een snelle, continue en effectieve levering van kritieke voorraden en diensten in tijden van crisis.

Veerkracht door externe partnerschappen

• Wederzijdse veerkracht met derde landen bevorderen. Gezamenlijk werken aan het anticiperen op, het zich voorbereiden op, het voorkomen van en het reageren op crises om het risico van overloopeffecten voor de EU van crises buiten onze grenzen te verminderen en onze partners te ondersteunen. Recente Oekraïense ervaring en expertise op het gebied van militaire en civiele bescherming opnemen in de paraatheidsmaatregelen van de EU.
  
• Paraatheid en veerkracht op EU-niveau integreren in de samenwerking met de NAVO, met inbegrip van door middel van een gestructureerde dialoog, uitwisseling van praktijken en coördinatie.

Crisisbestendige begroting

• De EU-begroting aanpassen door vooruitgang te boeken met eigen nieuwe middelen en gerichte gezamenlijke leningen mogelijk te maken om te zorgen voor flexibiliteit en beschikbaarheid van middelen in noodsituaties.