Przełamywanie ciszy w zdrowiu psychicznym

Czy Europa może sobie pozwolić na ignorowanie zdrowia psychicznego?

Każdego października zatrzymujemy się na chwilę, aby porozmawiać o zdrowiu psychicznym. Ale dla milionów Europejczyków nie jest to kwestia jednego dnia. To codzienność. To studentka, która boi się wyjść z pokoju w akademiku. Ojciec, który nie śpi od tygodni. Pielęgniarka, która zapewnia opiekę, ale nie może o nią poprosić.

Tegoroczny temat Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego -zdrowiepsychicznejest uniwersalnym prawem człowieka - powiniennie tylko rezonować. Powinien dzwonić na alarm, ponieważ liczby mówią otrzeźwiającą historię: jedna na osiem osób na świecie żyje z zaburzeniami zdrowia psychicznego. W Europie prawie połowa wszystkich obywateli (46%), według Eurobarometru z czerwca 2023 r., twierdzi, że w ciągu ostatniego roku doświadczyła stresu emocjonalnego lub psychicznego. A wśród tych, którzy zmagali się z trudnościami, ponad połowa nie otrzymała profesjonalnej pomocy.

Pandemia odsłoniła coś, o czym wielu już wiedziało. Izolacja, obciążenie finansowe i strach stworzyły idealną burzę. Ale burza nie minęła. Nawet teraz długie listy oczekujących, niedofinansowane usługi i stygmatyzacja powstrzymują ludzi przed uzyskaniem opieki, której potrzebują.

Koszt? Nie tylko emocjonalny. To także koszt ekonomiczny. Według najnowszych dostępnych danych, problemy ze zdrowiem psychicznym kosztują UE ponad 600 miliardów euro rocznie, co stanowi ponad 4% naszego PKB. To utrata produktywności, utracone dni chorobowe i zniszczone życie.

Obywatele w całej UE zabierają głos. Coraz częściej czytamy o trudnej sytuacji młodych ludzi w całej Europie, którzy borykają się z takimi problemami jak wypalenie zawodowe i problemy ze zdrowiem psychicznym. Odzwierciedlają one ukryte koszty ludzkie kryjące się za danymi: ból, który nie jest widoczny w arkuszach kalkulacyjnych, ale w przerwanym życiu i wstrzymanej przyszłości. A jednak, nawet w miarę wzrostu świadomości, przepaść między potrzebami a dostępem pozostaje duża.

Opieka psychiatryczna to wciąż loteria kodów pocztowych. Geografia, dochody, a nawet wiek mogą decydować o tym, czy ktoś otrzyma pomoc, czy nie.

Dlatego Grupa EPL naciska na nowe podejście. Takiego, które umieszcza zdrowie psychiczne tam, gdzie jego miejsce: w centrum kształtowania polityki UE.

W 2023 r. opowiadaliśmy się za utworzeniem specjalnej komisji ds. zdrowia publicznego. To był dopiero początek. Obecnie komisja ta ściśle współpracuje z Komisją Europejską i wiodącymi ekspertami w celu gromadzenia danych, kształtowania strategii i pociągania instytucji do odpowiedzialności.

Lepsze dane oznaczają wcześniejsze wykrywanie. Wcześniejsze wykrycie oznacza lepsze wyniki. Ale nie chodzi tylko o liczby. Chodzi o ludzi, zwłaszcza młodych. Młodzież w Europie boryka się z bezprecedensowym poziomem stresu, lęku i depresji. Grupa EPL wzywa do edukacji w zakresie zdrowia psychicznego w szkołach, większego wsparcia dla nauczycieli i rodzin oraz szybkiego dostępu do opieki dla młodych ludzi zarówno w systemach edukacji, jak i poza nimi.

Uważamy również, że usługi w zakresie zdrowia psychicznego muszą być przystępne cenowo i łatwo dostępne. Oznacza to więcej inwestycji, tak. Ale oznacza to również mądrzejsze inwestycje: w szkolenia, badania, zapobieganie i współpracę transgraniczną. Nikt nie powinien pozostawać w tyle, ponieważ mieszka w niewłaściwym kraju lub nie stać go na odpowiedniego terapeutę.

Polityka zdrowia psychicznego nie może być traktowana jako kwestia poboczna. Jest ona podstawą zdrowej, produktywnej i odpornej Europy. Czy Europę stać na inwestowanie w zdrowie psychiczne? Prawda jest taka, że nie możemy sobie na to nie pozwolić. Silniejsza Europa zaczyna się od zdrowszych umysłów. Uczyńmy zdrowie psychiczne prawem, nie tylko w słowach, ale i w działaniu.