Stanowisko Grupy EPL w sprawie stosunków UE-USA

Stosunki transatlantyckie między UE a USA były w przeszłości fundamentem zachodniej stabilności geopolitycznej i gospodarczej. Partnerstwo to, oparte na wspólnych wartościach demokratycznych, interesach bezpieczeństwa i współpracy gospodarczej, od dziesięcioleci odgrywa znaczącą rolę w kształtowaniu globalnego porządku. Wzrost coraz bardziej asertywnych i autorytarnych Chin oraz niesprowokowana i nielegalna wojna Rosji przeciwko Ukrainie podważyły oparty na zasadach porządek międzynarodowy. Podczas gdy UE i jej państwa członkowskie wspólnie próbują poradzić sobie z tymi historycznymi zmianami, druga administracja Trumpa przyniosła nowe realia dla Europy. Utrzymanie bliskiego partnerstwa transatlantyckiego leży w najlepszym interesie obu stron. Chociaż musimy dostosować się do nowych realiów, UE musi zachować swoje własne wartości. Ważne jest, aby USA szanowały UE jako kluczowego globalnego gracza i partnera w podejmowaniu wspólnych międzynarodowych wyzwań. Musimy zachować i wzmocnić autonomię regulacyjną UE w kluczowych obszarach polityki, wzywając do pełnego poszanowania suwerennych procesów decyzyjnych i integralności instytucjonalnej UE. Chcemy partnerstwa opartego na zaufaniu i przewidywalności, które mają fundamentalne znaczenie dla zapewnienia stabilności i wzrostu gospodarczego po obu stronach Atlantyku. Wzywamy zatem do jak najszybszego wykonania umowy ramowej UE-USA. W związku z tym EPL apeluje o odnowioną strategię dla sojuszu euroatlantyckiego, która uwzględni wszystkie nowe priorytety i obszary współpracy, a także nową rzeczywistość geopolityczną.

W czasach, gdy globalne sojusze są testowane i redefiniowane, więź transatlantycka pozostaje niezbędna. Wzmocnienie naszej współpracy we wszystkich wymiarach - od handlu i obrony po klimat i innowacje - jest nie tylko pożądane, ale wręcz niezbędne dla utrzymania globalnej stabilności i postępu. Nasze złożone i głębokie relacje dotyczą wielu obszarów, od handlu po obronę, od sztucznej inteligencji po rolnictwo, od sektora zdrowia po dyplomację oceaniczną i bezpieczeństwo łańcucha dostaw. Jako EPL podkreślamy, że tylko silna Europa może zapewnić silne partnerstwo UE-USA. Europa ma już wiele do zaoferowania Stanom Zjednoczonym i musimy dalej rozwijać nasze mocne strony i zdolności w różnych obszarach polityki, co jeszcze bardziej wzmocni nasze wzajemnie korzystne i pełne szacunku partnerstwo UE-USA. Partnerstwo to musi zostać pogłębione poprzez niezbędne ramy współpracy, w tym kontynuację i intensyfikację solidnej wzajemnej wymiany informacji wywiadowczych i skoordynowanego planowania strategicznego, aby skutecznie przeciwdziałać wspólnym wyzwaniom w zakresie bezpieczeństwa. W tym kontekście powtarzamy, że gruntowne stosowanie prawodawstwa UE, które jest sprawiedliwe i zapewnia równe szanse wszystkim podmiotom transatlantyckim, w połączeniu z wysiłkami na rzecz przyspieszenia deregulacji, tam gdzie jest to konieczne dla zwiększenia konkurencyjności europejskiej gospodarki, przy jednoczesnym poszanowaniu wysokiego poziomu europejskich standardów zdrowia, bezpieczeństwa i ochrony konsumentów, musi być drogą naprzód. Podkreślamy również, że nasza wzajemna współpraca w sektorze technologicznym różni się od innych sektorów, ponieważ ma fundamentalne znaczenie dla zapewnienia, że nowe technologie są stosowane w bezpieczny i demokratyczny sposób. Kwestie związane z technologią powinny być zatem rozpatrywane oddzielnie od innych dyskusji handlowych w oparciu o interesy, a także autonomię obu stron w zakresie ustalania własnych zasad i standardów.

Obrona i bezpieczeństwo są kluczowymi obszarami, a ich budżety w całej UE odnotowały historyczny i od dawna spóźniony wzrost. Wiemy, że musimy w końcu zapewnić sobie bezpieczeństwo. Dlatego wzywamy do sprawiedliwego podziału obciążeń z USA w ramach NATO i wzajemnie korzystnej współpracy przemysłowej w dziedzinie obronności opartej na równych warunkach dla naszych branż. Ponieważ UE zwiększa inwestycje w szybko rozwijający się europejski przemysł obronny, powinniśmy kontynuować współpracę z USA i zapewnić dialog między branżami. Wzmocnienie europejskiego filaru NATO musi iść w parze ze zwiększonymi zdolnościami obronnymi UE, zapewniając pełną komplementarność i synergię w zapewnianiu euroatlantyckiego pokoju i stabilności. UE i USA dzielą wiele pilnych i kluczowych wyzwań i interesów w dziedzinie obronności, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w zacieśnionej współpracy, czy to w zakresie sprzętu, czy danych wywiadowczych. Obejmuje to również wspólne myślenie strategiczne w zakresie bezpieczeństwa infrastruktury, ochrony korytarzy transportowych i krytycznych węzłów logistycznych, a także rozwoju interoperacyjnych systemów mobilności. Stając się bardziej autonomiczną w tym obszarze, UE może być lepszym partnerem strategicznym dla USA. Uważamy, że obrona UE i wzmocnienie europejskiego filaru NATO powinny być realizowane we współpracy z USA. UE musi dążyć do tego, by być mniej zależna od przemysłu obronnego partnerów i stać się strategicznie autonomiczna dzięki zwiększonej produkcji i innowacjom w UE. Jednocześnie praca na rzecz trwałej, długoterminowej pomocy wojskowej i wsparcia politycznego ze strony USA dla Ukrainy jest najwyższym priorytetem dla UE. Ukraina może liczyć na naszą niezachwianą solidarność, gdy pracujemy na rzecz pokoju, który chroni żywotne interesy bezpieczeństwa Ukrainy i Europy. Jesteśmy zdeterminowani, by utrzymać Ukrainę silną, aby mogła wygrać wojnę. Tylko żelazne gwarancje bezpieczeństwa koordynowane wspólnie przez społeczność transatlantycką mogą skutecznie powstrzymać rosyjską agresję. Ponadto musimy zbadać możliwości wzajemnego wspierania swoich interesów i realizować wspólne podejście do naszych działań w kluczowych regionach, takich jak Indo-Pacyfik, Ameryka Łacińska, Afryka, Bliski Wschód i wschodnia część Morza Śródziemnego czy Arktyka. W tym kontekście podkreślamy centralne znaczenie europejskiej Arktyki, rozciągającej się od Morza Bałtyckiego do Morza Barentsa, jako północnej flanki NATO i UE, gdzie coraz częściej krzyżują się rosyjska militaryzacja i rosnące chińskie inwestycje. Dialog UE-USA na temat bezpieczeństwa i obrony stanowi idealne forum do omawiania takich kwestii i powinien być pogłębiany i odbywać się bardziej regularnie. Ponadto należy zawsze kłaść szczególny nacisk na nasze bezpośrednie sąsiedztwo, zwłaszcza Ukrainę, Bałkany Zachodnie i Kaukaz Południowy, gdzie jako EPL będziemy nadal kluczowym orędownikiem wspierania demokracji i procesu integracji euroatlantyckiej. Uważamy, że odstraszanie i obrona wschodniej flanki NATO pozostają najwyższym priorytetem. Potrzebne jest również wzmocnione transatlantyckie zaangażowanie w Afryce i południowym sąsiedztwie, z uwzględnieniem rosnących wyzwań związanych z niestabilnością w Afryce i innych regionach atlantyckich. Wszystko to wymaga bardziej zintegrowanego podejścia łączącego bezpieczeństwo, zarządzanie migracjami, zrównoważony rozwój i odporność infrastruktury krytycznej: obszary, w których USA, NATO i UE muszą skuteczniej koordynować swoje działania

Konieczne jest również wzmocnienie naszej współpracy w zakresie bezpieczeństwa i obrony z Wielką Brytanią i Norwegią; strategicznymi partnerami UE i sojusznikami NATO. Co więcej, nasza współpraca ze Stanami Zjednoczonymi powinna zostać pogłębiona w dziedzinie przestrzeni kosmicznej; strategicznej domeny, która służy jako czynnik umożliwiający zarówno wzrost gospodarczy, jak i cele w zakresie bezpieczeństwa i obrony. Fora takie jak Dialog Kosmiczny UE-USA powinny być zatem dalej rozwijane, aby sprostać wspólnym wyzwaniom technologicznym, środowiskowym i geopolitycznym. Przestrzeń kosmiczna stwarza również możliwości współpracy w zakresie badań i nauki, w tym partnerstwa między amerykańskimi i europejskimi uniwersytetami

Reagując na zmieniającą się dynamikę, ważne jest również, aby sojusz transatlantycki nadal był platformą promującą i broniącą podstawowych zachodnich wartości: wolności, sprawiedliwości i godności ludzkiej. Oznacza to podtrzymywanie zasad demokracji, poszanowania praw człowieka i rządów prawa, zarówno w naszych społeczeństwach, jak i w naszym globalnym zaangażowaniu. W czasach rosnących wpływów autorytarnych, wzmacnianie tych wartości poprzez naszą współpracę jest nie tylko imperatywem moralnym, ale także strategicznym.

Podczas gdy kwestie bezpieczeństwa znajdują się na pierwszym planie w stosunkach UE-USA, obie strony muszą współpracować nad szerszym zakresem globalnych wyzwań, które testują obecny porządek międzynarodowy. UE i USA powinny wspólnie stawić czoła wzrostowi autorytarnych reżimów oraz ogromnej liczbie istniejących i pojawiających się zagrożeń hybrydowych, które charakteryzują obecny krajobraz bezpieczeństwa, w tym przymusowi gospodarczemu, terroryzmowi, przestępczości zorganizowanej, w szczególności w celu zintensyfikowania walki z kartelami narkotykowymi, kampaniami dezinformacyjnymi, zagraniczną ingerencją w demokratyczne funkcjonowanie naszych krajów oraz erozją wartości demokratycznych na całym świecie. Powinniśmy współpracować z naszymi partnerami transatlantyckimi w celu przeprowadzenia od dawna potrzebnej reformy organizacji wielostronnych, takich jak ONZ, a w szczególności WTO. Wzywamy również do harmonizacji polityki sankcji UE-USA wobec podmiotów, które angażują się w działania destabilizujące i naruszają prawo międzynarodowe, wzmacniając tym samym wspólny front w ochronie międzynarodowego porządku opartego na zasadach. Migracja i zmiany klimatu również wymagają naszej wspólnej uwagi. Ponadto stoimy również przed wyzwaniami związanymi z zarządzaniem szybkim wzrostem technologicznym i rozwojem sztucznej inteligencji. Tylko jedność transatlantycka może zapewnić, że kwestie te zostaną odpowiednio rozwiązane na poziomie globalnym. Ponadto wzmocnienie współpracy UE-USA w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego, w tym cywilnej energii jądrowej i skroplonego gazu ziemnego (LNG), może zwiększyć naszą wspólną odporność energetyczną, wesprzeć przejście na gospodarkę niskoemisyjną i zmniejszyć zależność od autorytarnych dostawców energii - tj. stopniowe wycofywanie rosyjskich paliw kopalnych, w tym LNG i ropy naftowej. Wyzwaniem dla UE i USA są również tajne działania cybernetyczne i szpiegowskie Chin, a także ich nieuczciwa polityka handlowa, która tworzy zależności i słabe punkty, które mogą zostać wykorzystane przeciwko nam. Aby odeprzeć te zagrożenia, konieczna jest ścisła współpraca między UE a USA.

We wszystkich tych obszarach UE i USA powinny angażować się dwustronnie, aby szukać wspólnych mianowników i zajmować się różnicami i wyzwaniami w naszych stanowiskach. Dlatego bardziej niż kiedykolwiek uważamy, że szczyty UE-USA powinny odbywać się regularnie, ponieważ mogą one służyć jako potężny katalizator wzmacniania stosunków dwustronnych, zwłaszcza w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony.

Jeśli chodzi o gospodarkę, w 2024 r. UE i USA handlowały towarami i usługami o wartości 1,6 bln euro, co czyni stosunki handlowe UE-USA największymi dwustronnymi stosunkami handlowymi i inwestycyjnymi na świecie. Transatlantyckie stosunki gospodarcze stanowią podstawę milionów miejsc pracy po obu stronach Atlantyku. Obie strony są również głęboko zintegrowane pod względem przepływów inwestycyjnych, z inwestycjami o wartości 5,3 bln euro na rynkach drugiej strony, co podkreśla głęboką integrację gospodarczą i wzajemne korzyści płynące z inwestycji transatlantyckich. Te wzajemne powiązania gospodarcze są nie tylko filarem stosunków transatlantyckich, ale także kluczowym czynnikiem napędzającym globalną stabilność gospodarczą. Chociaż napięcia handlowe złagodniały, niedawna umowa ramowa UE-USA pozostaje niezrównoważona. Dlatego też UE i USA muszą negocjować w celu zawarcia pełnoprawnej umowy o wolnym handlu i wzmocnienia długotrwałego partnerstwa, które zawsze opierało się na uczciwości, przejrzystości i wzajemnym szacunku. Co więcej, napięcia handlowe, choć nie zostały całkowicie wyeliminowane, są obecnie aktywnie rozwiązywane i zarządzane za pomocą mechanizmów współpracy ustanowionych w umowie, zmniejszając szkody dla konsumentów, pracowników, przedsiębiorstw i całej gospodarki. EPL uważa, że UE i USA muszą kontynuować negocjacje w celu dalszego obniżenia ceł i rozwiązania wszelkich dalszych sporów poprzez dialog i dyplomację, a nie środki protekcjonistyczne w celu przywrócenia wzajemnego zaufania i współpracy.

Jednak pomimo naszych silnych więzi, nadal istnieją bariery w handlu, takie jak rozbieżności regulacyjne. Przeszkody te uniemożliwiają wykorzystanie pełnego potencjału partnerstwa gospodarczego UE-USA, w szczególności w odniesieniu do wspólnych standardów w obszarach takich jak rynki cyfrowe i technologia. Dlatego wzywamy do odważnego podejścia do stosunków handlowych, które ma na celu wyeliminowanie takich nieefektywności, zmniejszenie barier handlowych i stworzenie ram dla przyszłej współpracy gospodarczej. Powinniśmy dążyć do zawarcia nowych, sektorowych umów handlowych, które mogą dotyczyć nowych sektorów i wyzwań. Chociaż negocjacje w sprawie Transatlantyckiego Partnerstwa w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP) nie zakończyły się sukcesem, bardziej ukierunkowane umowy dotyczące kluczowych sektorów przyspieszyłyby dialog transatlantycki i zapewniłyby skuteczną platformę wysokiego szczebla do koordynowania podejść do kluczowych globalnych kwestii handlowych, gospodarczych i technologicznych. Takie umowy, zgodne z globalnymi zasadami, wzmocniłyby więzi UE-USA i promowały zasady wolnego rynku oraz zaangażowanie na rzecz otwartych gospodarek, przy jednoczesnym utrzymaniu idealnego celu, jakim jest pełnoprawna umowa o wolnym handlu po spełnieniu wszystkich warunków. Równolegle UE i USA muszą pogłębić swoją koordynację, aby opracować jednolite i strategiczne podejście do zarządzania konkurencją gospodarczą i geopolityczną z Chinami. Wspólne podejście ma zasadnicze znaczenie dla ochrony bezpieczeństwa gospodarczego i zapobiegania nieuczciwej konkurencji.

EPL może odegrać znaczącą rolę w łagodzeniu obecnych napięć handlowych i politycznych, angażując się w bezpośrednią komunikację i współpracę z naszymi amerykańskimi odpowiednikami. Wzmocnienie tej wymiany politycznej może prowadzić do bardziej świadomej i zrównoważonej polityki handlowej i może pomóc w proaktywnym przewidywaniu potencjalnych sporów handlowych. W związku z tym powinniśmy zdywersyfikować nasze kanały komunikacji z USA poprzez lepszą koordynację dyplomacji parlamentarnej z działaniami na wysokim szczeblu podejmowanymi przez polityków z naszej rodziny EPL. Nasze zgromadzenia parlamentarne, w tym NATO PA i OBWE PA, odgrywają kluczową rolę w budowaniu stabilnych, długoterminowych relacji opartych na zaufaniu i wzajemnym szacunku. Wzywamy do ściślejszego dialogu, nie tylko z podmiotami politycznymi w Waszyngtonie, ale także z 50 różnymi państwami, aby być bliżej obywateli i lokalnych decydentów. Ogólnie rzecz biorąc, powinniśmy inwestować w budowanie sieci regionalnych i dążyć do widocznej obecności we wszystkich państwach, aby mieć kontakt z licznymi i różnorodnymi interesariuszami. Wymaga to również aktualizacji strategii komunikacyjnej i informacyjnej UE.

Ponadto, z myślą o przyszłych pokoleniach, wzywamy do zwiększenia wymiany między amerykańskimi i europejskimi studentami i naukowcami, aby zapewnić, że obecne i przyszłe pokolenia pozostaną zaangażowane w to partnerstwo, a młodzi Amerykanie lepiej poznają Europę, zapoznają się z naszymi interesami, naszym stylem życia i naszą kulturą oraz uświadomią sobie znaczenie więzi transatlantyckiej.

Stany Zjednoczone są naszym największym i najważniejszym partnerem handlowym i partnerem w zakresie bezpieczeństwa. Sojusz transatlantycki odgrywa kluczową rolę w globalnym porządku międzynarodowym i od dawna jest kamieniem węgielnym naszego wspólnego dobrobytu. Musimy nadal go wzmacniać, w miarę jak ewoluuje zarówno amerykańska polityka, jak i społeczeństwo, jednocześnie upewniając się, że europejskie interesy są chronione. Napięcia w naszych stosunkach handlowych wymagają konstruktywnej postawy, ale także europejskiej jedności. W tym kontekście i mając na uwadze obecne wydarzenia, Unia Europejska musi udźwignąć swoją rolę, stając się bardziej autonomiczną, jednocześnie wzmacniając więź transatlantycką, która łączy naszych obywateli, przedsiębiorstwa, parlamenty i przywództwo polityczne. Uważamy, że Unia Europejska musi dążyć do utrzymania silnych relacji z USA. Jednocześnie musimy reagować na globalne realia. Szczerze wierzymy, że w szybko zmieniającym się świecie, w którym oprócz konfliktów, nowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja, wymagają naszej natychmiastowej uwagi, nie ma lepszego sposobu na realizację naszych wspólnych interesów niż silny, wzajemny sojusz transatlantycki, który w równym stopniu służy interesom obu stron. EPL jest zaangażowana w przewodzenie silniejszej UE w tym odnowionym partnerstwie UE-USA.