Stanowisko w sprawie regionu śródziemnomorskiego

14.07.2016

Stanowisko w sprawie regionu śródziemnomorskiego

Publikacja picture

Stabilność w regionie śródziemnomorskim to stabilność Europy

Globalna strategia UE w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz przegląd europejskiej polityki sąsiedztwa dostarczają jedynej w swoim rodzaju okazji do ponownego przemyślenia polityki UE w regionie śródziemnomorskim. Grupa EPL wystąpiła o włączenie do strategii określonej liczby priorytetów. Jednym z najważniejszych priorytetów powinien być region śródziemnomorski, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii zapobiegania konfliktom oraz wyeliminowania podstawowych przyczyn niestabilności w południowym sąsiedztwie.

Grupa zwróciła uwagę na potrzebę włączenia w różnorodne dialogi na temat polityki i bezpieczeństwa , jako partnerów, naszych sąsiadów z regionu śródziemnomorskiego.. Względy bezpieczeństwa powinny powrócić do odnowionej strategii UE dotyczącej regionu śródziemnomorskiego w bardziej efektywnej i spójnej formie. Ponadto należy zwrócić większą uwagę na osiągnięcie pogłębionej integracji politycznej i gospodarczej między naszymi południowymi partnerami.

Choć, z punktu widzenia bezpieczeństwa, stabilizacja w regionie śródziemnomorskim stanowi najwyższy priorytet dla Europy, kluczowym czynnikiem, niezbędnym do zapewnienia trwałego pokoju i dobrobytu w tym regionie, z pożytkiem zarówno dla Europejczyków, jak i ich sąsiadów, jest także wykorzystanie jego potencjału gospodarczego i ludzkiego. W naszym wspólnym interesie leży praca na rzecz dynamicznego i dobrze prosperującego regionu śródziemnomorskiego, gdzie panuje pokój, bezpieczeństwo i zrównoważony rozwój.

W tym celu potrzebne są konkretne inicjatywy i środki zmierzające do zbudowania prawdziwego pomostu między UE, państwami ościennymi oraz ich sąsiadami, w tym Ligą Państw Arabskich oraz innymi organizacjami regionalnymi i międzynarodowymi. Uważamy, że konieczne jest pilne wzmożenie unijnych działań w zakresie strategicznego planu i partnerstwa z regionem śródziemnomorskim w celu pokonania obecnego kryzysu we wspólnym długofalowym interesie.

1. Unijna polityka migracyjna i azylowa musi przynieść rezultaty w regionie śródziemnomorskim

Niedawny kryzys uchodźczy i migracyjny wstrząsnął UE. Obowiązujące wspólne zasady nie działają jak trzeba i nie pozwalają uporać się z tą wyjątkową sytuacją. Stało się jasne, że wszystkie kraje naszego kontynentu muszą wspólnie stawić czoła problemowi.

Oprócz zacieśnienia współpracy i pogłębienia solidarności między państwami członkowskimi UE sprawą zasadniczej wagi jest pełne wykorzystanie zewnętrznego wymiaru unijnej polityki w dziedzinie migracji i mobilności. Polityka eurośródziemnomorska musi odnieść się do tych wyzwań. Grupa EPL nalega na wprowadzenie polityki zerowej tolerancji dla przemytników ludzi i osób ułatwiających nielegalną emigrację, w tym w ramach operacji takich jak EUNAVFOR MED. Postulujemy wzmocnienie kontroli na granicach w krajach pochodzenia i tranzytu, a także na zawarcie i egzekwowanie umów o readmisji między UE a krajami śródziemnomorskimi, jak również umów między krajami Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej a krajami afrykańskimi.

Popieramy prace agencji FRONTEX oraz nowej Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej, zachęcając do ścisłej współpracy między Europejską Strażą Graniczną i Przybrzeżną oraz krajowymi organami straży przybrzeżnej państw członkowskich, jak również organami straży przybrzeżnej państw trzecich, z uwzględnieniem nadzwyczajnej pomocy dla organów libijskich.

Musimy opracować wspólny unijny wykaz bezpiecznych krajów pochodzenia. Istotne jest także usprawnienie komunikacji z krajami partnerskimi oraz zapewnienie zrozumiałych informacji na temat polityki wizowej UE w celu zmniejszenia atrakcyjności nielegalnej migracji.

2. Budowanie państwowości i umacnianie demokracji

Uważamy, że środki służące wzmacnianiu demokracji oraz wspieraniu wolnych, demokratycznych wyborów muszą nadal pozostać głównym priorytetem. Aby pomóc nowym demokracjom, UE musi w pełni wykorzystać potencjał instrumentów politycznych w zakresie rozwoju i wspierania demokracji, jak również zdolności zarządzania kryzysowego. Niezbędne jest ustanowienie rządów prawa oraz wspieranie zinstytucjonalizowanych procesów budowania zaufania.

UE musi dołożyć wszelkich starań w celu wsparcia uznanego na szczeblu międzynarodowym rządu Libii, gdyż brak stabilności z powodu nierozwiązanego konfliktu i jego rozprzestrzenienie się w regionie stwarza poważne zagrożenie dla Unii jako całości. Zapewnienie jednomyślnego poparcia dla rządu jedności narodowej na terenie Libii stanowi jeden z naszych najważniejszych priorytetów w regionie, ponieważ stabilna Libia i przywrócenie jej obywatelom kontroli nad własnym krajem i warunkami życiowymi doprowadzi do opanowania sytuacji w regionie.

Instytucje UE powinny wspólnie dążyć do zacieśnienia współpracy z partnerami w regionie śródziemnomorskim, pobudzenia demokratyzacji oraz zapewnienia poszanowania demokracji, rządów prawa i praw człowieka; wspierania udziału kobiet w wyborach w roli kandydatek i wyborców, do uczestnictwa w mediacjach pokojowych i negocjacjach handlowych; zachęcenia młodych ludzi do udziału w życiu politycznym, a zwłaszcza do zaangażowania w wybory lokalne; poszanowania wolności mediów i wspierania niezależnego dziennikarstwa i dziennikarstwa śledczego; zintensyfikowania współpracy między zdecentralizowanymi strukturami (gminnymi, okręgowymi i regionalnymi) po obydwu stronach Morza Śródziemnego w celu opracowywania konkretnych projektów.

3. Terroryzm i radykalizacja

Radykalizacja religijna i ekspansja grup terrorystycznych stanowią prawdziwe zagrożenie w całym regionie śródziemnomorskim. Największe obawy budzi niespodziewane, nagłe powstanie Państwa Islamskiego w Libii, dlatego UE i państwa członkowskie skoncentrują swoje działania na pomocy w zwalczaniu tej grupy terrorystycznej w regionie. Trzeba pokonać nie tylko jej oddziały, ale też stoczyć walkę z jej ideologią.

Niezbędne jest zatem przygotowanie i rozprowadzenie materiałów w celu przeciwdziałania tej retoryce, ze szczególnym uwzględnieniem młodych osób, wobec których należy podjąć próby przedstawienia perspektyw na przyszłość, by zniechęcić do werbowania ich w szeregi ugrupowań terrorystycznych. Dlatego Unia musi pomóc swoim sąsiadom w budowaniu dla młodych ludzi lepszej przyszłości, z wizją zatrudnienia i stabilności, przyszłości, w którą mogliby uwierzyć.

UE i nasze krajowe władze muszą ściśle współpracować z myślą o rozwiązaniu tych zasadniczych problemów. Grupa EPL podkreśla w szczególności walkę z nielegalnym handlem bronią palną oraz innymi rodzajami przemytu, który umożliwia finansowanie ugrupowań terrorystycznych. Musimy przeciwdziałać radykalizacji za pośrednictwem internetu i mediów społecznościowych, zwłaszcza wśród młodzieży, a także wspierać rodziny młodych osób narażonych na radykalizację. Powinniśmy wymieniać informacje o najlepszych praktykach w zakresie programów przeciwdziałania radykalizacji z partnerami w południowej części regionu śródziemnomorskiego oraz mechanizmów wymiany danych wywiadowczych między państwami członkowskimi UE a partnerami z regionu śródziemnomorskiego, by skutecznie walczyć z sieciami terrorystycznymi.

Należy też wdrożyć programy deradykalizacji, które zapobiegną rozszerzaniu się propagandy oraz mowy nienawiści. Musimy zaangażować środowiska opiniotwórcze, w tym przywódców religijnych w kampanie informacyjne skierowane przeciwko terroryzmowi i w skuteczne promowanie przeciwnej retoryki uwypuklającej nasze wspólne dziedzictwo, wartości i śródziemnomorski charakter, służącej przełamaniu strachu, nieufności i destrukcji, jakie niesie ze sobą radykalizacja.

4. Dążenie do rozwiązania konfliktów politycznych, inwestowanie w zapobieganie konfliktom, wspieranie stabilnych partnerów w regionie

Wzywamy Unię Europejską, w szczególności Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) i wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą do odegrania bardziej aktywnej dyplomatycznej roli w negocjacjach pokojowych i rozwiązywaniu konfliktu na Bliskim Wschodzie, w tym konfliktu między Izraelem a Palestyną, w celu zrównoważenia stosunków między podmiotami regionalnymi i światowymi.

Proces pokojowy na Bliskim Wschodzie musi bowiem pozostać naszym głównym priorytetem w regionie, gdyż rozwiązanie konfliktu izraelsko-palestyńskiego będzie miało natychmiastowy pozytywny wpływ na inne regionalne konflikty. Wynegocjowanie rozwiązania dwupaństwowego pozostaje jedynym realistycznym sposobem zakończenia konfliktu z korzyścią dla Izraelczyków i Palestyńczyków. Polityka zasiedlania oraz niedawna bezprecedensowa tendencja do wyburzeń, dotykająca także projekty finansowane przez UE i państwa członkowskie, poważnie naruszają stabilność regionu i perspektywę jakiejkolwiek inicjatywy pokojowej.

Musimy wyraźnie podkreślić, że należy wzmóc działania polityczne, ponieważ trudno oczekiwać, że europejscy obywatele i podatnicy będą bez końca finansować odbudowę.

Strategia UE w regionie śródziemnomorskim musi także dostrzegać powiązanie z resztą kontynentu afrykańskiego oraz Półwyspem Arabskim, dążąc do przewidywania zagrożeń, ale także wypracowania długoterminowych korzyści.

5. Rozwijanie porozumień o wolnym handlu oraz możliwości gospodarczych w regionie śródziemnomorskim

Dla stabilizacji i rozwoju gospodarczego regionu istotna jest także solidarność. Musimy uznać za priorytet UE wspieranie wysiłków na rzecz bliższej integracji gospodarczej między krajami południowej części regionu śródziemnomorskiego z jednej strony oraz między krajami na obu brzegach Morza Śródziemnego z drugiej.. Musimy zrozumieć, że rozwój możliwości gospodarczych w regionie śródziemnomorskim będzie miał pozytywny, pośredni wpływ na wszystkie pozostałe kwestie łączące obydwa regiony.

Grupa EPL zwraca uwagę na:

  • monitorowanie negocjacji w sprawie wolnego handlu w celu zacieśnienia więzi gospodarczych między wspomnianymi krajami i pobudzanie ich szybkiego rozwoju w oparciu o wspólne interesy, w szczególności za pośrednictwem wspólnych komisji parlamentarnych oraz z udziałem wszystkich zainteresowanych podmiotów gospodarczych
  • ukierunkowywanie inicjatyw UE w regionie Morza Śródziemnego na ważne, strategiczne projekty służące rozwojowi gospodarczemu regionu w zakresie energii, gospodarki wodnej, telekomunikacji i infrastruktury transportowej
  • wspieranie włączenia gospodarczego małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), będących motorem rozwoju gospodarczego w regionie, w działania na obszarze krajów śródziemnomorskich przez ułatwienie umiędzynarodowienia tych firm
  • wspieranie i wzmacnianie inicjatyw biznesowych, w szczególności wśród młodych osób i kobiet, w tym stosowanie środków zapewniających dostęp do finansowania dla przedsiębiorstw typu start-up
  • dalsze zachęcanie do tworzenia sieci kontaktów między firmami przez zakładanie wielostronnych izb gospodarczych
  • zrozumienie, że możliwości gospodarcze, zwłaszcza w sektorze turystycznym, są w wysokim stopniu zależne od zapewnienia bezpieczeństwa w rejonie Morza Śródziemnego
  • podniesienie poziomu bezpieczeństwa strategicznej infrastruktury, w tym rafinerii ropy oraz szlaków handlowych (w związku z problemem finansowania terroryzmu).

6. W kierunku nowej europejskiej polityki sąsiedztwa oraz wzmacniania Unii dla Śródziemnomorza

Europejska polityka sąsiedztwa jest obecnie przedmiotem przeglądu. Aby w pełni wykorzystać możliwości Unii dla Śródziemnomorza – międzyrządowej inicjatywy na rzecz regionu śródziemnomorskiego, powstałej w ramach procesu barcelońskiego i obejmującej współpracą śródziemnomorską kraje nad Adriatykiem – przyszła polityka sąsiedztwa musi doprowadzić do opracowania zaawansowanego strategicznego programu w celu:

  • wspierania partnerów, którzy podejmują reformy promujące demokrację, rządy prawa oraz prawa człowieka
  • przyczyniania się do rozwoju gospodarczego sprzyjającego włączeniu oraz do promowania współpracy ze społeczeństwem obywatelskim przy jednoczesnym utrzymywaniu stosunków z rządami
  • wspierania rozwoju społeczno-gospodarczego, wzrostu i zatrudnienia, pobudzania handlu oraz rozszerzonej współpracy w innych sektorach.

Oznacza to, że w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa należy zrobić dużo więcej, by osiągnąć cel wyznaczony w 2010 r. w deklaracji z Marsylii, jakim jest „przyczynianie się do stabilizacji i pokoju w całym regionie europejsko-śródziemnomorskim”.

Strategiczna współpraca pomiędzy europejską polityką sąsiedztwa a Unią dla Śródziemnomorza, obejmująca wymiar parlamentarny w postaci Zgromadzenia Parlamentarnego Unii dla Śródziemnomorza, staje się obowiązkiem, jeśli nasz kontynent chce wzmocnić swoją rolę w regionie śródziemnomorskim i przyczynić się do rozwiązania wszystkich jego zasadniczych problemów.

7. Współpraca w dziedzinie energii: zapewnienie bezpieczeństwa i dobrobytu w regionie śródziemnomorskim

Grupa EPL uznaje także strategiczny wymiar współpracy w dziedzinie energii w regionie śródziemnomorskim i podkreśla okazję, jaką stanowi przegląd europejskiej polityki sąsiedztwa, do wzmocnienia powiązań energetycznych przez:

  • organizowanie współpracy energetycznej w ramach strategicznego dialogu z partnerami regionu śródziemnomorskiego
  • przewidywanie wpływu kryzysów politycznych na sektor energetyczny i odwrotnie
  • zapewnienie współpracy w dziedzinie nauki oraz badań i rozwoju dotyczących dywersyfikacji źródeł energii, jej magazynowania oraz transportu (w szczególności w odniesieniu do energii słonecznej).