Een sociale markteconomie die zorgdraagt: onze visie op een Europees sociaal beleid

Van auto’s en farmaceutica tot data en high-tech, de EU produceert jaarlijks voor miljarden euro’s aan goederen. Onze bedrijven concurreren succesvol over de hele wereld en vormen 16% van de wereldhandel. Onze kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) bieden bijna 100 miljoen mensen werk. Vanuit de ruïnes van de Tweede Wereldoorlog hebben Christendemocraten een sociale markteconomie opgebouwd die nauw aansluit bij de idealen van een democratie. Het model van de sociale markteconomie wil een gelijk speelveld creëren, waarin concurrentie gegarandeerd is. Of het nu gaat om kopers of verkopers, iedereen houdt zich aan de regels van het spel. Daarbij verliezen we niet uit het oog dat sommigen het moeilijker hebben dan anderen.

Dankzij de sociale markteconomie heeft Europa een enorm grote middenklasse: mensen die succes opgebouwd hebben door hard werk en passie voor hun vak. De afgelopen jaren is de middenklasse van Europa echter aangetast door een economische crisis, een pandemie en stijgende voedsel- en elektriciteitskosten. Één op de vijf Europeanen heeft nu moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Jonge mensen stichten niet langer een gezin uit angst de kosten niet te kunnen betalen, en ouderen hebben moeite om rond te komen met hun pensioen. Er zijn ook diepere problemen die de sociale en economische ontwikkeling van Europa belemmeren: vrouwen verdienen nog steeds 12% minder dan mannen, en kinderen van ouders met een lage scholingsgraad hebben maar liefst zes keer zoveel kans om in de armoede te belanden.

Zeven op de tien burgers zijn van mening dat Europa een rol te spelen heeft bij het aanpakken sociale kwesties. Terwijl de socialisten oproepen tot EU-brede uitgavenprogramma’s, ongeacht nationale verschillen, en liberalen geloven dat de markt de oplossing is voor alles, verdedigen wij in de EVP-fractie een sociale markteconomie die zorgt voor mensen. Wij hechten waarde aan subsidiariteit: lidstaten zijn het best geplaatst om voor het welzijn van hun burgers te zorgen. Maar in tegenstelling tot populisten zijn wij het eens met onze burger: Europa moet ook een rol spelen om armoede en ongelijkheid weg te werken. Niet om méér bureaucratie te creëren, maar om tot duidelijke regels te komen die innovatie stimuleren, werknemers beschermen, jongeren opleiden, en onze economie veerkrachtig te maken. Mensen zorgen voor groei, en moeten dus de kans krijgen om zelf te groeien.

Europa moet ook een rol spelen om armoede en ongelijkheid weg te werken. Niet om méér bureaucratie te creëren, maar om tot duidelijke regels te komen die innovatie stimuleren, werknemers beschermen, jongeren opleiden, en onze economie veerkrachtig te maken. Mensen zorgen voor groei, en moeten dus de kans krijgen om zelf te groeien.

Eerst en vooral zorgt innovatie voor meer jobs. Innovatie zit in ons DNA: met slechts 6% van de wereldbevolking, zijn we verantwoordelijk voor 18% van de wereldwijde Onderzoek & Ontwikkeling (R&D). Stel je voor wat we kunnen bereiken als we dit potentieel volledig benutten. We willen een investeringsplan voor kwaliteitsbanen in Europa, waarbij geïnvesteerd wordt in onderzoek en ontwikkeling, waarbij de lidstaten gezamenlijk 4% van het bbp investeren. Innovatie moet ons ook helpen de loonkloof te dichten: we zullen een financieringsprogramma lanceren om het aantal door vrouwen geleide startups op het gebied van technologische innovatie aanzienlijk te verhogen.

We moeten ervoor zorgen dat de Europese economie voor alle hardwerkende Europeanen werkt. Ten eerste moeten we veilige en gezonde werkplekken garanderen die gelijke tred houden met de huidige werkschema's en ouders in staat stellen werk en gezinsleven te combineren, bijvoorbeeld door meer gebruik te maken van telewerken en ouderschapsverlof, een idee dat in Duitsland werd gelanceerd door Ursula von der Leyen toen zij minister van Familie was. Ten tweede moeten we een echte Europese arbeidsmarkt opbouwen: het bevorderen van een Europees sociaalzekerheidspas en het versterken van de Europese Arbeidsautoriteit (ELA) om ervoor te zorgen dat Europeanen vrijelijk kunnen werken in heel Europa zonder extra lasten en risico op sociale uitsluiting. We willen ook een Europese arbeidsgarantie voor de digitale markt creëren om de rechten van werknemers in de platformeconomie te waarborgen, terwijl we de bevoegdheden van de lidstaten respecteren en vakbonden en sociale partners versterken. In de arbeidsmarkt en daarbuiten is inclusie de enige weg voorwaarts voor Europa. We willen een Europese gehandicaptenkaart om gelijke rechten voor personen met een handicap in de hele EU te garanderen.

We moeten ook jongeren helpen hun carrière te starten. Onderzoek toont aan dat het opleidingsniveau en de technische specialisatie de belangrijkste voorspellers zijn van inkomen. We zullen doorgaan met het bestrijden van jeugdwerkloosheid en van de braindrain een brain gain maken, de toegang tot Erasmus+ verruimen en Discover EU verbeteren, zodat elke jonge Europeaan onze verschillende culturen kan verkennen. Tegelijkertijd willen we van Europa de ideale omgeving maken voor onze senioren, hun welzijn waarborgen, actief ouder worden bevorderen en hun deelname aan de samenleving ondersteunen.

De sociale markteconomie - een uitvinding van christendemocraten - is het geheim van het vermogen van Europa om een sterke economie te bevorderen in verschillende samenlevingen. Een economie gebaseerd op mensen, niet op ideologie. Een economie gebaseerd op innovatie en subsidiariteit, niet op bureaucratie. Een economie gebaseerd op verantwoordelijkheid en solidariteit, niet op egoïsme. Een concurrerende Sociale Markteconomie die zorgt voor elke enkele Europeaan, dat is onze visie voor Europees sociaal beleid.

Verken de visie van de EVP-fractie voor een verenigd en veilig Europa met economische kracht en sociale verantwoordelijkheid. Wij willen ervoor zorgen dat elke Europeaan, ongeacht hun achtergrond, een eerlijke kans heeft om zijn of haar brood te verdienen en de Europese levensstijl te omarmen. Meer informatie over de prioriteiten van de EVP-fractie: Een Europa dat JOU beschermt.