Macron en Scholz, verdedigers van vrouwenrechten, echt waar?

Moet verkrachting op Europees niveau erkend worden als een vorm van geweld tegen vrouwen? Als de vraag bizar lijkt, wacht dan tot je het antwoord van bepaalde lidstaten leest. Sinds enkele maanden is er in Brussel een vreemde strijd aan de gang, die even verborgen als gedenkwaardig is. Verborgen omdat het de Europese Commissie, het Parlement en de vertegenwoordigers van de EU-landen tegen elkaar opzet, maar achter de schermen. Cruciaal, omdat het miljoenen Europese vrouwen aangaat.

Sommige lidstaten, onder leiding van Frankrijk en Duitsland, steken veel energie in het ontrafelen van de ambities van de eerste Europese wet ter bestrijding van geweld tegen vrouwen.

Deze tekst, die in 2022 door de Commissie werd voorgesteld en sindsdien door het Parlement is geamendeerd, stelt iets nieuws voor waarover consensus zou moeten bestaan: een Europese definitie van geweld dat vooral vrouwen treft, namelijk verkrachting, genitale verminking van vrouwen, cyberpesten, het zonder toestemming delen van intieme beelden en gedwongen huwelijken. Naast de definitie hebben de wetgevers een catalogus van straffen opgesteld om het strafrechtelijk antwoord op Europees niveau te harmoniseren, zodat er geen mazen in de wet ontstaan als het gaat om zulke belangrijke kwesties.

Vastberaden heeft het Europees Parlement, onder leiding van de PPE-Fractie, zijn standpunt al bepaald en onderhandelt het momenteel met de lidstaten over de definitieve versie van de richtlijn. En daar wordt het lastig... Hoe onwaarschijnlijk het ook lijkt, Emmanuel Macron en Olaf Scholz trappen op de rem. Ze zitten met name in een impasse over het idee om verkrachting op basis van instemming op te nemen in de definitie van geweld en de bijbehorende straffen. Wat hen betreft is het antwoord NEE: geen gemeenschappelijke definitie, geen gemeenschappelijke straffen, geen gemeenschappelijke bescherming. Helemaal niets.

Nepnieuws, zul je denken! Hoe kan Macron, die zo trots is op de erfenis van Simone Veil, zich tegen zoiets verzetten? Hoe kan Scholz, de drager van het socialistische ideaal en vermeend voorvechter van gendergelijkheid, hetzelfde doen? Het antwoord is niet voor de hand liggend en getuigt van een verwarrende kijk op de wet.

Om hun acties te rechtvaardigen, voeren deze staten aan dat er geen wettelijke basis is. Verkrachting zou geen "seksuele uitbuiting van vrouwen en kinderen" zijn in de zin van artikel 83 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), dat als rechtsgrondslag dient voor deze richtlijn. Een verrassende interpretatie, aangezien dit precies het principe is waarop de EU haar wetgeving ter bestrijding van "seksueel misbruik van kinderen" heeft gebaseerd. Wetgeving die Frankrijk en Duitsland zonder blikken of blozen hebben aangenomen.

De Commissie en het Europees Parlement blijven van mening dat deze tekst van fundamenteel belang is voor de bescherming van de slachtoffers. Elk jaar worden er meer dan 100.000 verkrachtingen geregistreerd in de Europese Unie, volgens INSEE, en we zullen niet in staat zijn om slachtoffers te beschermen of zelfs maar een begin te maken met het verbeteren van de situatie met een schaarse wet.

Nu deze week een nieuwe onderhandelingsronde, mogelijk de laatste, tussen de belanghebbenden begint, hopen we dat Macron en Scholz van gedachten zullen veranderen en zullen instemmen met het opnemen van verkrachting in deze ongekende wet. Dat zou wel het minste zijn wat ze kunnen doen om hun grote toespraken over het belang van vrouwenrechten om te zetten in concrete actie.